دیدگاهی نو بر کتابداری

دیدگاهی نو بر کتابداری

جواد صیافی کارشناس ارشد کتابداری

بایگانی
دیدگاهی نو بر کتابداری - نشر الکترونیک زیر پتک ضعف فرهنگی و اقتصادی
نشر الکترونیک زیر پتک ضعف فرهنگی و اقتصادی

نشر الکترونیک به فرایند تولید و انتشار اطلاعات (اثر) از طریق ابزارهای الکترونیکی گفته می شود و شامل کتاب الکترونیکی،خبرنامه الکترونیکی، لوح‌های چند رسانه‌ای، نشریات الکترونیکی، سیستم تابلو اعلانات الکترونیک یاBBS گروههای بحث و سوال و جواب در اینترنت و ... می‌شود. در این نوع نشر نویسنده می‌تواند ناشر هم باشد  (.ویکی پدیا).با توجه به قابلیت ها و امکانات بسیاری که نشر الکترونیک دارد، روز به روز شاهد گسترش و افزایش تقاضا برای این نوع نشر می باشیم. اما با این حال حتی در توسعه یافته ترین کشورهای جهان نیز اطلاعات الکترونیک نتوانسته با قدمت چندصد ساله کتاب چاپی رقابت کند و البته در قیاس به کتاب چندان هم با اقبال عمومی مواجه نشده هرچند که نمی توان منکر قابلیت های این نوع نشر و اهمیت آن در تولید اطلاعات شد.

نشر الکترونیک در ایران وضعیت متفاوتی دارد و با مشکلات خاص خود مواجه است. از طرفیحتی با وجود گرانی کاغذ و وضعیت نامناسب اقتصادی مردم، توفیق چندانی نیافته و از طرف دیگر شاید بشه گفت درصد بالایی از کتابخوان های کشور کتابهای الکترونیک را نمیشناسند و البته مطالعه کتابهای چاپی را همچنان ترجیح می دهند. در واقع هنوز تعریف درستی از این نوع نشر درکشور وجود ندارد و بسیاری از کتابها به صورت غیر اصولی الکترونیکی می شوند . به گفته دکتر علیپور حافظی، مهمترین اشتباه کتابخانه ها در زمینه گسترش نشر الکترونیک، اسکن کردن منابع و ارایه تمام متن آثار بدون رعایت حق مولف می باشد. در واقع ارایه فولتکس منابع، منافع مالی ناشر و نویسنده را به خطر می اندازد. کتابخانه باید آثار نویسندگان را معرفی و تنها در ازای دریافت مبلغی متن کامل را ارائه دهد. گسترش استفاده از منابع دیجیتال و حرکت به سمت استفاده از نشر الکترونیک باید همزمان در سه بخش کتابخانه ای، انتشارات و تربیت کاربر الکترونیکی دنبال شود (خبرگزاری کتاب ایران). مهمترین چالش در این زمینه رعایت نکردن قانون کپی رایت می باشد که ناشران و تولیدکنندگان اطلاعات الکترونیک را با مشکل مواجه می کند. بدین ترتیب بسیاری از تولیدکنندگان و ناشران که ممکن است با سرقت اطلاعاتی و ادبی مواجه شوند حاضر به سرمایه گذاری در نشر الکترونیک نخواهند بود چراکه جبران هزینه های تولید با وضع موجود حتی برای بخش دولتی نیز دشوار خواهد بود.

به هر حال پررنگتر شدن نقش نشر الکترونیک در تولید اطلاعات اجتناب ناپذیر خواهد بود و نباید اجازه دهیم این نشر نوین زیر بار سنگین ضعف فرهنگی و اقتصادی متضرر شود و باید زیرساخت های مناسب را برای رونق بخشیدن به این شکل از نشر فراهم کنیم.


,

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۶ تیر ۹۲ ، ۱۹:۳۱
جواد صیافی
مارک یا فهرستنویسی ماشین‌خوان، نظام برچسب‌گذاری عناصر کتابشناختی برای ذخیره الکترونیک است و با استفاده از آن می‌توان داده‌های موجود در یک فهرستبرگه را به‌گونه‌ای آماده ساخت که برنامه موجود در رایانه بتواند همه آنها را بخواند و برابر دستور بر روی هر داده عمل کند.

تاریخچه.پیشینه مارک از اواخر دهه 1950 آغاز می‌شود، یعنی زمانی که در کتابخانه کنگره امریکا امکان تهیه داده‌های فهرستنویسی به شکل ماشین‌خوان مورد بررسی قرار گرفت. تلاش‌هایی که در این زمینه انجام شد سرانجام به تهیه فرمت مقدماتی منجر شد که مارکِ یک نام گرفت. مارک یک، پس از هشت ماه آزمایش در شانزده کتابخانه که نماینده انواع کتابخانه‌های امریکا بودند و با بهره‌گیری از همکاری نمایندگان کتابخانه ملی بریتانیا، در ژانویه 1968 با عنوان>فرمت مارک دو:فرمت تبادل داده‌های کتابشناختیانتشار یافت. 

نسخه مقدماتی فرمت مارک دو متعلق به کتابخانه ملی بریتانیا، که کار بر روی آن تقریبآ همزمان با مارک دو کتابخانه کنگره آغاز شده بود، در ژوئن 1968 بانام>طرح‌های خدماتی رکورد مارک منتشر شد. کتاب>خصوصیات مارک دو کتابخانه ملی بریتانیا مدتی بعد، یعنی مارس 1969، به چاپ رسید.

 

مارک کتابخانه ملی بریتانیا که بعدها به‌نام مارک انگلستان شهرت یافت، از همان آغاز، مسیری جدا از مارک کتابخانه کنگره، که بعدها بیشتر مارک امریکا نامیده شد، در پیش گرفت. از جمله مهم‌ترین عواملی که بر این جدایی تأثیر گذاشت، تفاوت میان ویرایش‌های بریتانیایی و امریکایی قواعد فهرستنویسی انگلوامریکن بود. عامل مهم دیگر، کاربرد متفاوت این دو مارک بود: مارک امریکا در مرحله نخست، برای تهیه رایانه‌ای فهرستبرگه‌های کتابخانه کنگره به‌صورت فهرستگان ملی (ان.یو.سی.) طراحی شد، در حالی که مارک انگلستان برای تولید رایانه‌ای کتابشناسی ملی بریتانیا (بی.ان.بی.) ساخته شد.

 

فرمت‌های ملی که بعد از این دو فرمت ساخته شدند هر یک به دلایلی برمبنای یکی از دو فرمت فوق طراحی شدند. مثلا فرمت‌های مارک کانادا در 1974؛ مارک فرانسه، به نام اینترمارک ، در 1974؛ و مارک اسپانیایی؛ به‌نام ایبرمارک، در 1976؛ از جمله فرمت‌هایی بودند که بر پایه مارک امریکا ساخته شدند. از سوی دیگر، مارک استرالیا در 1973؛ مارک تایلند در 1976؛ مارک ایتالیا، به نام آنا مارک، در 1977؛ و مارک سنگاپور، به‌نام سینگ مارک، در 1979 از فرمت‌هایی بودند که برپایه مارک انگلستان ساخته شدند.

هنگامی که در 1977 فرمت مارک جهانی به‌نام یونی‌مارک، به‌عنوان راه حلی برای مشکل فرمت‌های متفاوت (که امکان تبادل رایانه‌ای داده‌ها را دشوار ساخته بودند) توسط مهار جهانی کتابشناختی و برنامه مارک بین‌المللی ایفلا پدید آمد، تحولی در ساخت فرمت‌های مارک ایجاد شد. با پیدایش یونی مارک، شماری از فرمت‌های بعدی به سوی این مارک نوین گرایش یافتند. فرمت‌هایی مانند مارک افریقای جنوبی، به‌نام سامارک،در 1980؛ مارک ژاپن در 1981؛ مارک تایوان، به نام مارک چینی، در 1981؛ و مارک کرواسی در 1989، جزء نخستین فرمت‌هایی بودند که برپایه یونی‌مارک طراحی شدند. کشورهای دیگر از جمله ایتالیا، فرانسه، هند، و یونان نیز به‌زودی به این گروه پیوستند. آمار نشان می‌دهد که تا 1994، بیست کشور به‌طرق گوناگون از فرمت یونی مارک استفاده می‌کرده‌اند. تا 1999 نیز، حداقل 51 مؤسسه در 41 کشور، برای پردازش یا تبادل داده‌ها از یونی‌مارک استفاده می‌کردند.

اکنون دو گرایش در روند تولید مارک‌ها به‌چشم می‌خورد: گرایش اول، طراحی فرمت‌های ملی برمبنای یکی از دو فرمت یونی‌مارک و مارک امریکا؛ زیرا مارک انگلستان، به‌دلایلی، از این نقطه‌نظر کمتر مورداستفاده قرار می‌گیرد. گرایش دوم، روند روبه‌افزایش تلاش برای یکسان‌سازی هرچه بیشتر فرمت‌هاست؛ زیرا هرچه تفاوت‌های موجود میان فرمت‌های مختلف کمتر شود امکان تبادل رایانه‌ای داده‌های فهرستنویسی و کتابشناختی بیشتر می‌شود. از جمله این تلاش‌ها می‌توان به دیدار نمایندگانی از کتابخانه کنگره امریکا و کتابخانه بریتانیا در 1994 اشاره کرد که با هدف هماهنگ‌سازی و ساده‌سازی دو فرمت مارک امریکا و مارک انگلستان، در راستای افزایش سازگاری میان دو فرمت، انجام گرفت.

مارک ایران.نخستین بررسی‌ها بر روی فرمت مارک ایران را نگارنده در قالب رساله دکترای خود در 1946 انجام داد و در آن فرمت یونی‌مارک به‌عنوان مبنای گسترش مارک ایران پیشنهاد شد .

کتابخانه ملی ایران سه سال پس از آغاز فهرستنویسی رایانه‌ای در 1376 طرحی را در مورد "مارک ایران" به شورای پژوهش‌های علمی کشور پیشنهاد کرد. کتابخانه ملی در فروردین 1377 کمیته ملی مارک ایران را تشکیل داد و مارک جهانی را برای ایران برگزید و آن را با نیازهای فهرستنویسی کتاب‌های فارسی و عربی برمبنای تجربیات کتابخانه ملی منطبق کرد. مارک ایران فرمتی است برای ذخیره، بازیابی، و تبادل اطلاعات کتابشناختی که برمبنای استانداردهای
بین‌المللی توصیف کتابشناسی (آی.اس.بی.دی.) و با درنظر گرفتن ویژگی‌های فهرستنویسی فارسی بر اساس فرمت یونی مارک طراحی شده است.

دستنامه مارک ایران به‌عنوان نخستین تجربه کتابخانه ملی فقط برای تک‌نگاشت‌ها تهیه شده است و پیایندها، مواد دیداری و شنیداری، مواد جغرافیایی، و فایل‌های رایانه‌ای را دربرنمی‌گیرد.

(برگرفته از دایره المعارف کتابداری و اطلاع رسانی)


۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۳۱ خرداد ۹۲ ، ۱۶:۲۸
جواد صیافی
فیات مؤسسه‌ای غیرانتفاعی و بین‌المللی است که در 13 ژوئن 1977 در رم، با شرکت و عضویت مؤسسه سخن‌پراکنی بریتانیا(BBC)، رادیو ـ تلویزیون ایتالیا(RAI)، مؤسسه ملی مواد دیداری ـ شنیداری فرانسه(INA)، و رادیو ـ تلویزیون آلمان  (ARD)تأسیس شد. در حال حاضر (سال 2005) تعداد 180 مؤسسه و آرشیو، از 70 کشور در این فدراسیون عضویت دارند. فدراسیون آرشیوهای تلویزیونی که به "فیات" (اختصار آغازین نام فرانسوی آن) شهرت دارد، حرفه‌ای‌ترین سازمان در حوزه آرشیوهای مؤسسات رادیو و تلویزیونی در دنیاست. اعضای آن عبارتند از: سازمان‌های رادیو ـ تلویزیونی دولتی و بخش خصوصی، آرشیوهای ملی دیداری ـ شنیداری، و برخی شرکت‌های فنی که با فعالیت‌های رادیو ـ تلویزیونی سروکار دارند. فیات انجمنی حرفه‌ای است که برای ایجاد روابط بهتر و بیشتر در بین آرشیوهای دیداری ـ شنیداری، آرشیوهای تلویزیونی، آرشیوهای چندرسانه‌ای، و کتابخانه‌هایی که مجموعه‌های نوارهای مغناطیسی دیداری ـ شنیداری دارند، فعالیت می‌کند. 

اهداف فیات عبارتند از: برگزاری جلسات تبادل اطلاعات و گردهمایی برای مبادله دانش و تجربه بین اعضا، تشویق اعضا به بررسی و مطالعه درباره موضوعات تخصصی برای توسعه و استفاده بیشتر از آرشیوهای دیداری ـ شنیداری، وضع و تعیین استانداردهای بین‌المللی در همه موضوع‌های اصلی مربوط به آرشیوهای رسانه‌ای دیداری ـ شنیداری، ترویج استانداردهای حرفه‌ای و به‌کارگیری آنها در آرشیوهای تلویزیونی، حمایت و یاری رساندن به آرشیوهای تلویزیونی جدیدالتأسیس، هشدار و آگاهی دادن به مسئولان آرشیوهای دیداری ـ شنیداری و حکومت‌ها نسبت به ضرورت حفظ و نگهداری منابع تلویزیونی و بهره‌گیری از آنها در مطالعات و تحقیقات تاریخی و فرهنگ روزگار معاصر.

فیات برای دستیابی به اهداف خود، گردهمایی‌های محلی و منطقه‌ای و همچنین سمینارها و کنفرانس‌های بین‌المللی برگزار می‌کند. حوزه‌های اساسی فعالیت‌های حرفه‌ای فیات که در گردهمایی‌ها و همایش‌های آن مورد بررسی قرار می‌گیرند عبارتند از: حفظ و نگهداری منابع، سیاست‌های لازم برای انتقال و تبدیل منابع تلویزیونی در محیط‌های فراداده‌ای، فهرستنویسی و سندپردازی، مدیریت رسانه‌ای، دستیابی بهتر به منابع، استفاده تجاری از آرشیوهای تلویزیونی، تشویق اعضا به تولیدات دیداری ـ شنیداری بر اساس منابع آرشیوی (به خصوص در زمینه تولیدات فرهنگی و تاریخی)، کمک به حل مسائل و مشکلات حقوقی و حقوق مالکیت فکری.

بالاترین قدرت تصمیم‌گیری و اجرایی فیات، مجمع عمومی آن است که هر دو سال یک‌بار، همزمان با برگزاری کنفرانس سالانه، تشکیل جلسه می‌دهد. همه اعضا و اعضای افتخاری فیات عضو مجمع عمومی هستند و می‌توانند در آن شرکت کنند. در مجمع عمومی، از طریق انتخابات مستقیم و با رأی اعضا، دوازده عضو شورای اجرایی برای دو سال انتخاب می‌شوند. این شورا مسئولیت اجرایی پیشبرد اهداف و مأموریت‌های فیات را برعهده دارد. رئیس شورا از طریق مجمع عمومی انتخاب می‌شود، ولی دبیرکل، خزانه‌دار، و معاون رئیس را رئیس شورا از بین اعضای شورای اجرایی انتخاب و منصوب می‌کند. فیات چهار کمیسیون تخصصی دارد:

1. کمیسیون مدیریت رسانه‌ای. وظیفه این کمیسیون، مطالعه و بررسی آخرین پیشرفت‌های فناوری در حوزه فعالیت آرشیوهای دیداری ـ شنیداری است تا بتواند اعضا را از آخرین اطلاعات و ابزارهای چند رسانه‌ای و مشکلات فنی برای حفظ و نگهداری و دیجیتالی کردن منابع آرشیوها آگاه نماید؛

2. کمیسیون تولید و برنامه. ضوابط حفظ و نگهداری، ترویج و تشویق استفاده و بهره‌گیری از آرشیوها، بازاریابی، مدیریت مالکیت حقوقی، و تعیین و اهدای جوایز فیات برعهده این کمیسیون است. فیات هر ساله به بهترین عضو که در زمینه حفظ و نگهداری منابع بهترین و بیشترین فعالیت را داشته باشد، جایزه‌ای اهدا می‌کند؛

3. کمیسیون مطالعات و پژوهش‌های تلویزیونی. وظیفه آن بررسی امکانات بهره‌گیری علمی از آرشیوهای عضو است؛ و

4. کمیسیون آموزش. مبادله دانش، برگزاری دوره‌های آموزشی (سمینارها و کارگاه‌ها)، و دوره‌های آموزش تخصصی از مهم‌ترین وظایف این بخش است. از آنجاکه مشکلات آرشیوهای دیداری ـ شنیداری، به‌خصوص در زمینه حفظ و نگهداری، به دلایل فنی یا شرایط خاص جغرافیایی، در مناطق مختلف دنیا متفاوت است، فیات اقدام به تشکیل "گروه‌های منطقه‌ای" کرده است، تا بتواند نیازهای منطقه‌ای را تأمین کنند. در این مورد می‌توان از گروه امریکای لاتین، و گروه بالتیک نام برد. این گروه‌ها می‌کوشند با برگزاری کارگاه‌ها و دوره‌های آموزشی و تبادل اطلاعات و تجربیات به آرشیوهای دیداری ـ شنیداری منطقه، که عضو فیات هستند، کمک و یاری برسانند.

فیات می‌کوشد با انتشار نشریات ادواری، کتاب، و همچنین ایجاد پایگاه اینترنتی، اعضا و علاقه‌مندان را در جریان آخرین اطلاعات و تغییرات فناوری در حوزه فعالیت‌های آرشیوهای دیداری ـ شنیداری و رسانه‌ای قرار دهد. همچنین فیات با سازمان‌های مشابه، از جمله فدراسیون بین المللی آرشیوهای فیلم (فیات)، فدراسیون بین المللی کتابداری (ایفلا) ،و فدراسیون بین‌المللی آرشیوهای صدا (آیسا) به‌خصوص در زمینه حفظ و نگهداری منابع میراث دیداری ـ شنیداری  همکاری نزدیکی دارد.

سازمان رادیو ـ تلویزیون ملی ایران، در 1356 (سال تأسیس فیات) عضو این فدراسیون شد. اما پس از انقلاب اسلامی عضویت سازمان صداوسیما در آن به حالت تعلیق درآمد.

(برگرفته از دایره المعارف کتابداری و اطلاع رسانی)


۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۳۱ خرداد ۹۲ ، ۱۶:۲۱
جواد صیافی

اینترانت شبکه‌ای رایانه‌ای است که از زبان مشترک ارتباطی شبکه جهانی اینترنت برای تبادل داده‌ها استفاده می‌کند و تمام خدمات اینترنت، از جمله پست الکترونیکی، تار جهان‌گستر، انتقال فایل(FTP)، گروه‌های خبری  و تله کنفرانس را در شبکه‌ای اختصاصی برای استفاده‌کنندگان مشخص آن شبکه ارائه می‌دهد و لزومآ به اینترنت متصل نیست. تفاوت اساسی میان شبکه اینترانت و سایر شبکه‌ها در آن است که این شبکه براساس پروتکل‌های اینترنت نظیرTCP/IP  وHTTP  شکل می‌گیرد. هدف اصلی از نصب اینترانت‌ها تسهیل ارتباطات و به اشتراک گذاشتن منابع - اعم از سخت‌افزاری - است؛ که به اشتراک گذاشتن منابع اطلاعاتی نقش عمده‌ای در این نظام دارد.

تاریخچه.اینترانت خود تاریخچه‌ای مستقل ندارد، زیرا یکی از دستاوردهای اینترنت به‌شمار می‌رود و در واقع چند سالی پس از آنکه اینترنت پا به عرصه جهانی گذاشت، اینترانت و اکسترانت نیز پدید آمد. بنابراین، برای آشنایی با تاریخچه اینترانت، ناگزیر باید چگونگی شکل‌گیری اینترنت را مرور کرد؛ به همین سبب در دنیا سال 1995 را سال اینترنت، سال 1996 را سال اینترانت، و سال 1997 را سال اکسترانت نام‌گذاری کرده‌اند.

در ایران، از اواسط سال 1374 که نرم‌افزار سیستم عامل شبکه(NT SERVER)شرکت رایانه‌ای نت اسکیپ  وارد کشور شد، به سبب سهولت نصب اینترانت‌ها بر روی این سیستم عامل شبکه، نصب اینترانت‌ها آغاز گردید و از آن زمان تاکنون، این جریان در دنیا و ایران رشد فزاینده‌ای داشته است. به‌طور مثال، وزارت کشاورزی ایران در همان سال توانست از خدمات شبکه اینترنت استفاده کند؛ سپس اداره کل آمار و اطلاعات این وزارتخانه، با ایجاد اینترانت، اطلاع‌رسانی و ارائه خدمات به متقاضیان را با روشی آسان و سریع به انجام رساند. در این شبکه، خدمات اطلاعاتی از جمله اخبار و رویدادها، آمار کتاب‌های موجود در کتابخانه اداره کل آمار و اطلاعات و ارتباط با سایت‌های کشاورزی مربوط عرضه می‌شود. همچنین اطلاعات سازمانی و برنامه‌های کاربردی مانند نظام زراعت یا هزینه تولید محصولات کشاورزی و هواشناسی نیز در دسترس متقاضیان قرار می‌گیرد. علاوه بر آن، تصاویری از دیدنی‌های ایران همراه با موسیقی نیز قابل بازیابی است.

کاربردها.اطلاع‌رسانی، ارتباطات، بازاریابی و فروش، آموزش از راه دور، کار از راه دور، تصمیم‌گیری بهینه مدیریت بانکداری و اقتصاد و کار و کاریابی، کاربردهای اصلی اینترانت‌ها هستند. در زمینه اطلاع‌رسانی با توجه به قابلیت چند رسانه‌ای*ها و ارائه اطلاعات روزآمد، می‌توان به ارائه اطلاعات در زمینه‌های مختلف از جمله نشریات، اطلاعیه‌ها، بخشنامه‌ها، پرونده‌های کاری، اطلاعات تخصصی، اطلاعات مشتریان، رقبا و کاربران، اخبار، و جز آن اشاره کرد. ارائه الکترونیکی این اطلاعات خود موجب کاهش استفاده از کاغذ می‌شود و در نهایت کاهش هزینه و زمان را برای شرکت‌ها به دنبال خواهد داشت. از این روش می‌توان برای توزیع اطلاعات به‌دست آمده از اینترنت استفاده کرد.

در زمینه ارتباطات، اینترانت‌ها باعث تسهیل ارتباطات میان اعضای یک سازمان با مشتریان و رقبا و سازمان‌های بیرونی خواهند شد که به‌طور نمونه می‌توان به جمع‌آوری نظرات، شکایات، و آگاه کردن مدیران از مسائل را نام برد؛ یا ارتباط افراد هم اندیشه در موضوعات خاص که خود باعث ایجاد نوآوری‌ها، خلاقیت‌ها، و ابتکارها در زمینه‌های مختلف می‌شود.

در زمینه بازاریابی و فروش می‌توان تبلیغات جهت معرفی محصولات، در نهایت سفارش از مشتری، دریافت پیشنهادات و انتقادات از مشتری، انجام و پیگیری عملیات فروش، ارائه خدمات پس از فروش، انجام هماهنگی‌های لازم با مشتری و گزارش پیشرفت سفارش به مشتری و به‌طور کلی فروش از راه دور را نام برد.


۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۷ خرداد ۹۲ ، ۱۲:۲۶
جواد صیافی
پیکر دکتر عباس حری صبح روز سه شنبه از مقابل دانشکده روانشناسی دانشگاه تهران تشییع می گردد.
به گزارش روابط عمومی نهاد کتابخانه های عمومی کشور، دکتر عباس حری، استاد پیشکسوت کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه تهران روز گذشته در سن 77 سالگی دار فانی را وداع گفت.
مراسم تشیع پیکر دکتر حری ،استاد پیشکسوت دانشگاه تهران، صبح روز سه شنبه 10 اردیبهشت، ساعت 9 از مقابل دانشکده روانشناسی دانشگاه تهران، واقع در تقاطع بزرگراه چمران و جلال آل احمد، روبروی کوی نصر، نبش خیابان نسیم ، برگزار می شود.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۹ ارديبهشت ۹۲ ، ۲۱:۴۷
جواد صیافی
دیدگاهی نو بر کتابداری - دکتر عباس حری در گذشت
دکتر عباس حری در گذشت

شوک بزرگ به جامعه ی کتابداری، ادبیات و فرهنگ .

دکتر عباس حری استاد بزرگ کتابداری و عضو وابسته ی فرهنگستان زبان و ادب فارسی روز شنبه هفتم اردیبهشت 1392 دار فانی را وداع گفت.

دکتر عباس حری در 15 اسفند 1315 در مشهد به دنیا آمد. وی در سال 1349 از دانشگاه مشهد در مقطع لیسانس رشته زبان و ادبیات انگلیسی، در سال 1352 از دانشگاه تهران در مقطع فوق لیسانس رشته کتابداری و در سال 1360 از دانشگاه کیس وسترن ریزرو آمریکا در مقطع دکترای کتابداری فارغ التحصیل شد. رساله دکترای وی در مورد مقایسه شباهتهای استنادی و شباهت واژگان نمایه برای ربط دادن مدارک مرتبط از حیث موضوعی بود. وی از اولین دانش آموختگان کتابداری نوین در ایران بود و در پیشبرد آموزش و پژوهش این رشته در کشور تلاش زیاد نمود. وی طراح نظریه ی اطلاع شناسی است. انجمن آثار و مفاخر فرهنگی طی مراسمی در 15 اسفند 1385 در هفتادمین سالروز تولد وی از 40 سال تلاش و فعالیت علمی وی تجلیل به عمل آورد.(ویکی پدیا) 

این ضایعه ی تلخ رو به تمام کتابداران، دانشجویان، دوستداران فرهنگ و کتاب و ادبیات تسلیت عرض میکنم و امیدوارم راه ایشان که به واسطه ی تلاش ها و آثار متعدد و پربارشان خدمات بسیاری به جامعه ی کتابداری و فرهنگی کشور نمودند همچنان ادامه یابد.

روحش شاد و یادش گرامی باد




۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۷ ارديبهشت ۹۲ ، ۱۹:۳۱
جواد صیافی

" رئیس دانشکده کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه تهراندر گفتگو با روابط عمومی نهاد کتابخانه های عمومی کشوربا اشاره به نیاز جامعه به کتابدار از آمار پایین بیکاری در میان فارغ التحصیلان رشته کتابداری در بازار کار خبر داد" و این دقیقا همان چیزیست که دانشجویان کتابداری به آن اعتقادی ندارند. ضمن عرض احترام به ایشان احتمالا آقای دکتر هیچگونه اطلاعی از وضعیت کاری دانشجویان کتابداری ندارند که البته خودشان در ادامه به همین نکته اشاره میکنند :
" من در چند ماه گذشته چندان اشرافی به آمارهای موجود نداشتم اما یک نکته واضح است که اصرار دانشگاه های گوناگون برای تربیت متخصص کتابداری نشان دهنده نیاز است. یعنی زمینه کار وجود دارد که دانشگاه نیز به سراغ تشکیل این رشته و گروه می رود. "
همچنین ایشان در پایان به نکته دیگری اشاره کردند که " پس از ورود آقای واعظی به نهاد کتابخانه های عمومی کشور، نقش کتابدار بیشتر به چشم آمد. نهاد از این نظر خیلی مطرح شد و طرح های جالبی ارائه گردید و سطح کارایی کتابداران را بسیار بالا برد."

البته دکتر فدایی از سخنان آقای واعظی هم در مورد کتابداری گویا مطلع نیستند که حضور ایشان در نهاد کتابخانه های عمومی رو سبب پررنگ شدن نقش کتابداران می دانند. درواقع نقش کتابداران نه تنها بیشتر نشده بلکه روز به روز کم رنگ تر می شود.

 

۱ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۲ فروردين ۹۲ ، ۱۰:۵۵
جواد صیافی
دیدگاهی نو بر کتابداری -



سال نو بر همه ی دوستداران و خادمان فرهنگ سرزمین علم و فرهنگ مبارک



۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۷ اسفند ۹۱ ، ۲۰:۳۱
جواد صیافی
دیدگاهی نو بر کتابداری - گل و بلبل که میگن ماییم
گل و بلبل که میگن ماییم
ثبت نام آزمون استخدامی نهاد کتابخانه های عمومی از بیستم آغاز شده و تا 28ام ادامه دارد. نکته ای که مانند ادوار گذشته ی این آزمون کاملا به چشم می آید مدارک تحصیلی افراد متقاضی برای رشته های شغلی مورد پذیرش در این آگهی می باشد.

جالبه در این آگهی برای رشته شغلی کتابدار دانش آموختگان رشته هایکتابداری، علوم کتابداری و اطلاع ­رسانی،الهیات و معارف اسلامی ، زبان و ادبیات فارسی، تاریخ، امور فرهنگی و مدیریت امور فرهنگی، برنامه­ ریزی امور فرهنگی، مهندسی کامپیوتر، مهندسی فناوری اطلاعات و یا مدرک سطح دو و یا بالاتر در علوم حوزویمیتوانند متقاضی گردند وجالبتر اینکه برای سایر رشته های شغلی مانند کارشناس انجمن ها، کارشناس مشارکت ها،کارشناس روابط عمومیو البته رشته شغلی کارشناس فن آوری اطلاعاتکتابدارانحق شرکت ندارند و حتی اولویت هم برای پذیرش آنها در رشته شغلی کتابدار در نظر گرفتهنشده استدر حالی که این نهاد متعلق به کتابداران میباشد.

هنرنماییشخص مهندس ؟؟؟ واعظی و همکارانشونبه همینجا ختم نمی شود، تاسف بار تر از این مسائل اینست که فارغ التحصیلان رشته های کامپیوتر و فن آوری اطلاعاتدر دو رشته کتابدار و کارشناس فن آوری اطلاعات میتوانند پذیرش شوند.

بخدا کارشناسای کتابداریهم مثلفارغ التحصیلان سایررشته هاچهار سال درس می خوانند.اگه آقای واعظیبا رابطه مدیریتیک نهاد فرهنگی رو بر عهده گرفتندچرا کتابداران باید چوب ضعف مدیریت ایشان را بخورند؟ ایشون که از اساس با کتابداران مشکل دارند، به یکباره بگنکتابداران جایی در کتابخانه هاندارند و خیالهمه رو راحت کنند.

اصولا کتابداران عادت دارن جاشون رو آدم های بی ربط بگیرند. وقتی بین اسامی پذیرفته شدگان آزمون نهادفارغ التحصیلان رشته های غیر مرتبط بیش از کتابداراندیده میشه، وقتی یک کارگر ساده (با احترام به تمام کارگران) مسئول یک کتابخانه ی دانشگاهی میشه (در یکی از مراکز علمی کاربردی) ، وقتی یک انسان بی ربطکه شناختی از کتابداری ندارهمدیر نهاد کتابخانه های عمومی کشور میشه، فقط باید تاسف خورد و سکوت کرد مگه اینکهکتابدارانهمت کنند ونسبت به احقاقحقشون انقدر بی تفاوت نباشند.






۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۱ بهمن ۹۱ ، ۲۰:۳۱
جواد صیافی

تفاوت های اساسی میان یک وب سایت و یک پورتال وجود دارد. مهمترین این موارد در زیر به صورت خلاصه آورده شده است:

پورتال به صورت دروازه ورود به یک بانک اطلاعاتی است. آنچه که مهم است، آن است که پورتال همواره ما را به سایتها یا پورتال های دیگر راهنمایی می کند و به خودی خود تنها یک راهنما است. برای همین است که در بعضی از موارد به پورتالها،Internet Yellow Pages می گوییم.
در حالی که یک وب سایت می تواند حاوی مقدار زیادی اطلاعات باشد که فقط بر روی آن سایت قابل دسترسی است.
ممکن است، وب سایت از امکاناتی مشابه یک پورتال برای جستجو و مدیریت داده ها استفاده نماید، اما آنچه که مهم است آن است که این داده ها عموما بر روی پایگاه داده های خود سایت قرار دارند.

پورتال عموما" حاوی مطالبی است که جنبه اطلاعات عمومی دارد. داده هایی که از منابع مختلف بر روی یک پورتال جمع آوری می شوند، معمولا دارای پراکندگی فراوانی هستند. به همین علت، در بسیاری از پورتال ها، ابزارهایی مانندDirectoryقرار داده می شود تا این اطلاعات را طبقه بندی نماید.
از سوی دیگر داده های قرار داده شده بر روی یک وب سایت، اولا" از منابع محدودتری تامین می شوند و ثانیا" دارای پراکندگی زیادی نبوده، حول یک محور و موضوع مشخص دور می زند و به اصطلاح نخصصی تر هستند.

پورتال یک سیستم کاربر محور است. به این معنی که تمام امکانات پورتال بر این اساس پیش بینی شده است تا جوابگوی نیاز های کاربران با سلایق، علاقمندیها، سنین و رده های کاری متفاوت باشد. امکاناتی مثل پست الکترونیکی،Chat، انجمنهای اینترنتی و ... همه برای آن است که کاربران را به هر شکل ممکن به پورتال دعوت نماید.
در حالیکه یک وب سایت،یک سیستمSubjectiveیا موضوع محور است. درست است در هر وب سایت، امکاناتی برای کاربران مختلف پیش بینی می شود، اما باید به این نکته توجه داشت که کاربری که با یک وب سایت کار میکند باید به شکلی به موضوع وب سایت مرتبط یا علاقمند باشد.

یکی از مهمترین جنبه های تفاوت بین پورتال و وب سایت جنبه اقتصادی آن است. پورتال ها عموما" برای کسب درآمد ساخته شده اند.بیشتر پورتال ها درآمد های خود را از طریق تبلیغات کسب می نمایند.

در پایان اگر بخواهیم این تفاوت را به صورت ساده و در قالب یک مثال بیاوریم می توان به تفاوت میان یک مجتمع تجاری و مغازه های داخل آن اشاره کرد، که مجتمع حکم پورتال را دارد و مغازه ها نیز همان وب سایت های مختلف موجود در یک پورتال میباشند


,
۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۶ بهمن ۹۱ ، ۱۲:۲۲
جواد صیافی