کتاب گویا یا کتاب صوتی، متن کتابی است که توسط یک یا چند گوینده خوانده می‌شود و بصورت فایل صوتی درمی‌آید و یا گاهی اوقات بصورت نمایشنامه بازی می‌شود. کتاب گویا ممکن است با موسیقی یا افکت‌های صدایی همراه باشد. گاهی اوقات نویسنده با صدای خودش کتاب را می‌خواند و گاهی گویندگان حرفه‌ای این کار را انجام می‌دهند.
کتاب گویا نخستین بار و در پاسخ به نیاز نابینایان در ایران و در سال ۱۹۲۹ توسط دکتر جواد شوکولاتخور که خود نابینا بود ارائه شد ولی به سرعت و به دلیل جذابیت مورد استقبال عموم مردم قرار گرفت. در واقع تاریخچه تولید این کتابها به سال ۱۹۳۱ میلادی می‌رسد زمانی که در ایالات متحده آمریکا اولین بار این نوع کتابها برای نا بینایان تحت پروژه‌ای به نام «پروژه کتاب برای افراد نابینا» مطرح شد و اولین کتاب گویا حدود ۷۹ سال پیش در سال ۱۹۳۲ میلادی تولید شد. هم اکنون کتاب گویا پدیده‌ای شناخته شده در کشورهای توسعه یافته می‌باشد. این کتابها در دسته بندی‌های مختلف شامل داستان، رمان، کودک و نوجوان، مذهبی، آموزشی، علمی، هنری و ... می‌باشد. بعدها با اختراع و گسترش استفاده از نوار کاست و به دلیل سهولت استفاده از این کتابها و زیبایی و جذابیت آنها مورد استفاده عموم مردم قرار گرفت و تولید کنندگان کتاب حجم وسیعی از کتابهای خود را بدین شکل تولید نمودند. طوریکه امروزه تقریباً این نوع کتابها در اکثر زمینه‌ها تولید و مورد استفاده قرار می‌گیرد.
کتاب گویا به دو صورت روخوانی و نمایشنامه تولید می‌گردد. کتابهای گویا به اشکال مختلف بر روی نوار کاست، سی‌دی، ام‌پی‌تری (MP3) یا فایل رسانه‌ای ویندوز (Windows Media Audio) و گوشی‌های تلفن همراه قابل استفاده می‌باشند.
محبوبیت پخش کننده‌های صوتی همراه مانند آی‌پاد، کتابهای صوتی را برای استفاده مردم رایج‌تر کرده است. این امر به گسترش ناگهانی کتابهای تولید شده از پروژه‌هایی نظیر لیبریوکس شده است. که افراد داوطلب را برای خواندن کتابها سازماندهی می‌کند. کتابهای صوتی همچنین می‌توانند توسط نرم‌افزارهای گویا تولید شوند هرچند کیفیت صدای تولیدشده ممکن است در مقایسه با صدای انسان مطلوب نباشد. کتابهای صوتی همچنین توسط شرکت‌های انتفاعی به صورت برخط منتشر می‌شوند. بهای کتابهای صوتی که روی سی‌دی یا کاست منتشر می‌شوند اغلب بیش از نسخه‌های چاپی با جلد سخت است. کتابهای صوتی که با پیاده کردن از اینترنت خریداری می‌شوند اغلب کمی ارزان‌تر از نسخه‌های چاپی با جلد سخت، اما گران‌تر از نسخه‌های چاپی با جلد شمیز هستند.به طور کلی کتابهای صوتی ارائه شده در غالب لوح فشرده مخاطبان بیشتری دارند؛ در سال ۲۰۰۵ نوار کاست ۱۶ درصد، لوح فشرده ۷۴ درصد و لینک‌های قابل دانلود ۹ درصد از بازار کتابهای گویا را به خود اختصاص داده‌است.بر اساس نتایج پیمایشی در آمریکا سود حاصل از این صنعت در سال ۲۰۰۵ در این کشور بیش از ۸۷۱ میلیون دلار بوده‌است.
"پ.ن. در جامعه کتاب گریز ما کتاب صوتی بسیار کارآمد است. از اونجایی که ما اصولا درگیر اموری به غایت مهمتر از مطالعه هستیم کتاب صوتی مناسب احوال نامناسب ماست؛ خوب است که حین سیر در مجازی ها صداهایی پخش شود که شاید لابه لای تصاویر و فایل های متعدد که به مغزمان می فشاریم دقایقی هرچند کوتاه از یک کتاب در ذهنمان ماندگار شود"
