سانسور
سانسور.تفتیش پیش از انتشار کتاب‌ها، جراید، و نمایشنامه‌ها؛ تفتیش نامه‌های خصوصی قبل از رسیدن به مقصد؛ و یا تفتیش نطق و بیان قبل از ایراد، به‌منظور آنکه مندرجات آنها مضر اخلاق عمومی یا منافع دولت یا دستگاه حاکم نباشد سانسور نام دارد. سانسور معمولا به‌وسیله مقامات دولتی یا دینی و گاه به‌وسیله گروه‌های فشار یا مقتدر اعمال می‌شود (12: ج1، ص 1251). در فارسی برای سانسور مترادف‌هایی چون ممیزی، بررسی، تفتیش عقاید، نظارت، و ارزیابی به‌کار رفته است (5: 10). شخصی که موارد ممنوعه را تعیین می‌کند به‌صورت غیرمحترمانه "سانسورچی" و به‌صورت رسمی و اداری "ممیز" یا "بررس" نامیده می‌شود (39).
واژه سانسور از ریشه لاتینCensereبه معنای ارزیابی (28: ج 4، ص 328) یاCensuraبه معنای سرکوب اخذ شده است (32: 5). عده‌ای ریشه کلمه لاتینیCensereرا سانسکریتی می‌دانند و آن را اعلام رسمی، توصیف رسمی، ارزشیابی، و ارزیابی معنا کرده‌اند (33:VII). در رُم باستان، سانسور عنوان دو قاضی بود که آمار شهروندان را ثبت و ضبط و بر اخلاقیات عمومی نظارت می‌کردند (36: ذیل واژه).
در عصر حاضر، سانسور به معنای ایجاد هرگونه اخلال نظام‌مند در فرایند ارتباط از مرحله شکل‌گیری معنا در فرستنده تا پدید آمدن معنا در گیرنده است. بنابراین، شرط تحقق سانسور آن است که افراد، سازمان‌ها یا مقامات دولتی با طرح و برنامه قبلی در روند ارتباط اختلال ایجاد کنند (5: 20-21).
ادامه در
